Drijven of zinken pitten?

Imponeer je gasten met dit adembenemende drankje!
Met dit proefje kom je te weten wat iets doet drijven of zinken. Wat zullen de citroenpitten doen als je ze in een glas bruiswater doet?
Pitten

Wat heb je nodig?

  • Glas
  • Bruiswater
  • Citroen of rozijnen
  • Mesje (als je de proef met een citroen doet)
EXP Prik met pit JOKKO 05
Pitten in een glas

Aan de slag!

Stap 1: Schenk het bruiswater in het glas.

Stap 2: Doe je de proef met een citroen? Snij die dan in twee stukken en haal de pitten eruit.

Zodadelijk ga je een paar citroenpitten of rozijnen in het glas laten vallen. Wat zal er gebeuren, denk je? Zullen ze drijven of zinken? Of beide?

Stap 3: Test het uit. 

Wat gebeurt er?

De pitten/​rozijnen stijgen en zinken, stijgen en zinken, enzovoort.

zinken pitten

Hoe zit dat?

Om dat uit te leggen, moeten we het hebben over dichtheid. De dichtheid van stoffen bepaalt of iets zinkt of niet.

Elke stof bestaat uit hele kleine deeltjes. Die kleine deeltjes noemen we moleculen.

  • Hoe zwaarder de moleculen zijn en hoe dichter ze op elkaar zitten, hoe groter de dichtheid van de stof.
  • Hoe lichter de moleculen zijn en hoe verder de moleculen van elkaar af zitten, hoe kleiner de dichtheid van de stof.

De dichtheid van een stof kan je berekenen door de massa (in kg) te delen door het volume (in m³ of liter).

De pitten hebben een hogere dichtheid dan water. Daarom zinken ze. Maar éénmaal in de vloeistof, hechten zich koolzuurgas-bellen aan de pitten. Een pit-met-bellen heeft een groter volume, maar nog steeds ongeveer dezelfde massa. Het geheel heeft nu een kleinere dichtheid en stijgt op. Bovenaan ontploffen de belletjes en de pit zinkt weer.

Waar kom je dat nog tegen?

Drinkwaterbedrijven gebruiken deze techniek om vuil water proper te maken. Ze pompen lucht in het grond- of oppervlaktewater. De luchtbelletjes hechten zich aan kleine zwevende vuile deeltjes in het water en die komen zo mee naar boven. Die kleine deeltjes zakken niet terug naar beneden zoals onze pitten of rozijnen. Nee, ze blijven kleven in het oppervlaktevlies van het water. Daar worden ze van het water afgeschraapt. Deze techniek voor waterzuivering noemen we flotatie.

Wiskunde – natuurwetenschappen – technologie – STEM:
Aso, kso, tso (doorstroom) 6.23: De leerlingen onderzoeken stoffen in het dagelijkse leven aan de hand van stofeigenschappen en scheidingstechnieken.
Kso, tso (dubbele finaliteit) 6.14: De leerlingen onderzoeken stoffen in het dagelijkse leven aan de hand van stofeigenschappen en scheidingstechnieken.