Hoe werkt een duikboot?

Test zelf uit hoe een duikboot kan drijven en zinken.
Een duikboot kan zowel zinken als stijgen in het water. Maar hoe kan dat?
Maak een miniduikboot

Wat heb je nodig?

  • Boetseerklei
  • Bic-balpendopje
  • Glas water
  • Zachte, doorzichtige petfles
Maak een miniduikboot 2

Aan de slag!

Stap 1: Neem een klein bolletje klei en duw het steeltje van het balpendopje erin. Sluit het balpendopje bovenaan af met een klein beetje klei. Dit wordt je duikboot. Waarom denk je dat er bovenaan het dopje ook een bolletje klei nodig is?

Stap 2: Test je duikboot. Plaats hem in een glas water. Drijft hij? Prima! Zinkt hij? Dan hangt er te veel klei aan het balpendopje. Maak het bolletje klei kleiner. Zorg ervoor dat je duikboot nét blijft drijven.

Stap 3: Vul een petfles tot aan de rand met water.

Stap 4: Zet je duikboot in de petfles en sluit de fles goed af.

Stap 5: Hou de fles rechtop (wanneer de fles omvalt, werkt de duikboot niet meer!) en knijp er hard in.

Stap 6: Laat de fles weer los.

Maak een miniduikboot

Wat gebeurt er?

De duikboot zinkt wanneer je erin knijpt. Als je de fles weer loslaat, stijgt hij weer.

Hoe zit dat?

Om te weten of iets drijft of zinkt, moet je het vergelijken met water. Bijvoorbeeld: stel, je hebt een baksteen. Die zinkt in water. Dat komt omdat het gewicht van de baksteen zwaarder is dan water in dezelfde vorm en grootte als de baksteen. Leg je een echte baksteen en een baksteen van water op een weegschaal? Dan weegt de echte baksteen meer.

Kijken we nu naar je duikboot. Die blijft drijven omdat je hele duikboot lichter weegt dan een duikboot die volledig uit water zou bestaan. Dat komt omdat er een grote luchtbel in je duikboot zit. En lucht is heel licht.

Wanneer je op de fles drukt, wordt je luchtbel kleiner en wordt er water geperst in het Bic-dopje. Nu zit er meer water in je duikboot. Je duikboot wordt zwaarder. Een duikboot volledig uit water weegt nu minder dan jouw duikboot. Je duikboot zinkt dus naar de bodem van de fles.

Laat je de fles weer los? Dan verdwijnt het water uit het Bic-dopje en wordt de luchtbel weer groter. Je duikboot weegt weer lichter dan een duikboot die volledig uit water bestaat. Hij stijgt terug.

Echte duikboten hebben speciale tanks. Die kunnen gevuld worden met zeewater. Zo wordt de boot zwaarder en zinkt hij. Wil de bemanning terug stijgen? Dan pompen ze het water uit de tanks. Ze vullen dan terug met lucht. De boot wordt weer lichter en stijgt.

Maak een miniduikboot 2
Goudvis 2

Waar kom je dat nog tegen?

De werking van een duikboot hebben we afgekeken van de natuur. Meer bepaald van vissen. Vissen hebben namelijk vaak een soort ballonnetje in hun lichaam: een zwemblaas. Daar blazen ze gas in om te stijgen, en laten ze gas terug uit ontsnappen om te dalen. Zo kunnen ze zowel hoog als laag in het water zwemmen.

Wetenschap en techniek:
2.6 De leerlingen kunnen illustreren hoe technische systemen onder meer gebaseerd zijn op kennis over eigenschappen van materialen of over natuurlijke verschijnselen.
2.13 De leerlingen kunnen een eenvoudige werktekening of handleiding stap voor stap uitvoeren.