Corona: wat weten we tot dusver?

Waar komt het virus vandaan?

De wetenschap is unaniem: het nieuwste coronavirus, SARS-CoV2, is van een dier op een mens overgedragen. De besmettingsbron is waarschijnlijk de vleermuis. Volgens een recente studie komen de genomen van het coronavirus voor 96% overeen met het virus dat bij de vleermuizen circuleert. Maar dat virus kan zich niet efficiënt vastzetten op menselijke receptoren. Daarvoor was vermoedelijk een tussengastheer nodig. En dat is volgens Chinese onderzoekers het schubdier. De genetische sequentie van het virus dat in het schubdier gevonden is, komt voor 99% overeen met het coronavirus. Hoewel de studie nog niet volledig gepubliceerd is, schaarden al veel wetenschappers zich achter deze hypothese.

Kan het virus uit een lab zijn ontsnapt?

Neen, het virus werd niet — zoals enkele onruststokers durven beweren — door een kwaadaardige professor in een Chinees lab geproduceerd. Want zeg nu zelf, als jij de wereld zou willen uitroeien met een killer virus, dan zou je toch gaan voor een variant waarvan je zéker weet dat hij doeltreffend is? En dat was SARS-CoV2 in theorie niet. Het wijkt immers af van de computermodellen die in het verleden de eventuele mutaties van SARS – en hoe goed ze binden aan menselijke cellen – in kaart brachten. Sterker nog: SARS-CoV2 evolueerde zodat het zich kon vasthechten aan de ACE2-receptor in onze menselijke cel, maar die receptor werkte volgens de computermodellen niet. Als wetenschappers dit virus opzettelijk hadden ontwikkeld, hadden ze dus nooit voor deze mutatie gekozen.

Bestaan er verschillende types van het coronavirus?

Na analyse van 103 ziektegevallen ontdekten wetenschappers aan de Universiteit van Peking dat er zich twee grote stammen van het nieuwe coronavirus over de wereld verspreiden: een L- en een S‑type, waarbij het L‑type eigenlijk voortkomt uit het oudere S‑type. Nog recenter onderzoek dat gebruik maakte van openbaar gedeelde genetische data kon ondertussen zelfs 8 stammen onderscheiden. Virologen vinden het alvast niet abnormaal dat er verschillende stammen ontstaan, omdat virussen evolueren als ze overgedragen worden. De verschillen tussen de types zijn ook erg klein en hebben geen effect op de werking van het virus (lees: geen van de stammen is dodelijker). Toch is het belangrijk dat het aantal verschillende stammen in het oog wordt gehouden, zodat een vaccin straks op élke stam een effect heeft.