Getest: Hoeveel water past er in een luier?

Daarvoor is het belangrijk om weten wat er precies binnenin een wegwerpluier zit. Wie er ooit al eentje heeft opengeknipt, vond binnenin een beetje wit poeder tussen alle watten. Dat poedertje is natriumpolyacrylaat, een stof die een paar honderd keer zijn eigen massa aan water kan opnemen. Wetenschappers noemen die eigenschap ​‘hygroscopisch’, maar wij hebben het liever over een ​‘superslurper’.

Spinnenweb

Natriumpolyacrylaat is een polymeer, zoals plastics, en bestaat dus uit hele lange ketens van telkens dezelfde molecule. Al die ketens hangen ook nog eens onderling aan elkaar vast via ​‘crosslinks’ of kruisverbindingen. Het resultaat is dus een soort van spinnenweb aan polymeren.

Bij het opnemen van vocht raakt een deel van die ketens gehydrateerd. De polymeren strekken zich uit, zodat de holtes in het spinnenweb groter worden en er nog meer water bij kan. Er ontstaat een ​‘hydrogel’, een gel vol met water.

Een korreltje zout

Maar de vraag was dus: hoeveel water past er in zo’n luier? We namen de proef op de som en vulden een luier met maatje 5 met zoveel water als de superslurper aankon.

In het filmpje kan je zien dat er makkelijk een liter water in de luier past, terwijl het oppervlak toch aangenaam droog blijft. Uiteraard weegt de luier op dat moment wel meer dan een kilogram, het comfort van je baby is op dat moment al ver zoek.

Maar we probeerden het ook met urine (of toch: met water waaraan we allerlei zaken toevoegden – o.a. zout – om het op urine te laten lijken). Daaruit bleek dat je de resultaten van reclametests met een behoorlijk korreltje zout mag nemen, want het absorberend vermogen daalde drastisch: slechts 300 ml ​‘urine’ trekt in de luier. Dat komt omdat het water de concentratie aan opgeloste stoffen (zowel in het polymeer als erbuiten) in evenwicht probeert te houden.

Luiers van stro

Polyacrylaatzouten worden niet alleen gebruikt in luiers, maar ook in maandverbanden, voeding, cosmetica, namaaksneeuw, oogdruppels … Maar de oorsprong ervan werpt vragen op: de basisgrondstof van natriumpolyacrylaat is immers ruwe olie. Er worden dan ook steeds vaker vragen gesteld over de ​‘ecologische voetafdruk’ van wegwerpluiers. Vandaar dat men tegenwoordig probeert om ​‘groene’ superslurpers te ontwikkelen, bijvoorbeeld van stro. Ook is de wasbare luier terug in opmars.