Nano in beeld: Tong van goud

Hoog tijd om nog eens wat onder onze SEM (scanning elektronenmicroscoop) te leggen. Deze maand is het de beurt aan de últieme verstoorder aller tuinfeestjes: de wesp.
SEM wesp oog

Onze SEM vergroot tot 24.000 keer, waardoor de structuren van de verschillende onderdelen van de wesp zichtbaar worden. Zo kan je op onderstaande foto links een glimp van een wespentong opvangen, verscholen tussen de typische monddelen van een insect. Op de rechterfoto zie je een detail van de structuren op het tongoppervlak, die de wesp helpen om vloeistoffen op te likken.


Maar wespen proeven’ niet alleen met hun tong. Ook de uiteindes van hun antennes zijn uitgerust met smaakzin (naast tastzin, geurzin en volgens sommige bronnen zelfs gehoor). De smaakpapillen zien eruit als dikke haartjes met een opening waar moleculen doorheen opgenomen kunnen worden.


We trakteren je ook nog op een prachtige detailfoto van de facetogen van een wesp, waarmee ze ultraviolet licht kan waarnemen. De afzonderlijke facetten hebben een diameter van minder dan 0,03 mm.

Goudlaagje

Dat deze foto’s zo duidelijk zijn, is trouwens te danken aan het goudlaagje dat onderzoekers van het EMAT (Electron Microscopy for Materials Science) van de Universiteit Antwerpen op het wespenhoofd aanbrachten. Een elektronenmicroscoop gebruikt immers geen licht, maar – jawel – elektronen om beelden te maken. Bij sterke vergrotingen stapelen de elektronen zich op aan het oppervlak van het preparaat en ontstaat er een statische lading. De detectoren ontvangen niet meer de juiste informatie en het gegenereerde beeld is overbelicht’. Door de oppervlakte van het preparaat geleidend te maken met een flinterdunne goudcoating, wordt dat probleem verholpen.