De maretak: mythe, traditie en biologie

Je kent de traditie vast wel: zoenen onder de maretak. Maar deze plant heeft veel meer te bieden dan enkel dat romantische kerstmoment. Van oude mythes tot straffe biologische feiten: ontdek de bijzonderheden van de maretak.
Maretak

Elkaar een kus geven onder de maretak is een aloude traditie en komt dan ook in veel kerstfilms voor. Toch was de maretak al een beroemde plant’ voor er zelfs nog maar sprake was van Kerstmis en hij heeft ook veel meer te bieden dan enkel romantische vibes.

Mythe

De reden waarom we met kerst kussen onder de maretak heeft misschien wel te maken met de betekenis die de Kelten aan de plant gaven. Hun priesters, de druïden, beschouwden de maretak als een plant die symbool stond voor de vruchtbaarheid. 

Maar ook in de Noorse mythologie kreeg de plant bijzondere eigenschappen. De maretak was het enige dat de god Baldr kon doden. Toen hij werd neergeschoten met een pijl gemaakt van maretak, vormden de tranen van zijn moeder de bessen op de plant. Zo werd maretak het symbool van liefde. Er ontstond een traditie: wie zich onder de maretak bevond, moest stoppen met ruziemaken. In de 18de eeuw werd de plant dan weer door de Engelsen gebruikt als dé plek om een kusje te stelen.

Biologie

Mogelijk wordt kussen ook geassocieerd met de maretak omdat de plant zijn gastheer kust’. De maretak is immers halfparasitair. Hij groeit op een andere plant – meestal een boom – waarvan hij water en mineralen steelt, maar hij maakt ook zélf voedingsstoffen aan.

Opmerkelijk genoeg blijft de maretak het hele jaar mooi groen, zelfs wanneer de bladeren van zijn gastheer verwelken. Dat komt mogelijk door de unieke manier van ademen’ van de maretak. Andere planten ademen een deel van de aangemaakte zuurstof s nachts uit via een proces in de mitochondriën – de energiefabriekjes – in hun cellen. Maar het ademhalingsproces van de maretak speelt zich af in het cytoplasma – de vloeistof waarin alle celonderdelen liggen. Deze plant heeft er dus een bijzondere evolutie opzitten.

Ongewenst of niet?

Hoewel de maretak klinkt als een ongewenste plant, omdat hij steelt van zijn gastheer, zijn sommige soorten toch onmisbaar in hun habitat. De maretak biedt immers schuilplaatsen en voeding voor verschillende dieren. Zo eten naast vogels ook herten, marters, eekhoorns en boomstekelvarkens graag maretak.

Dus de volgende keer dat je een maretak ziet, mag je er — al kussend of niet — ook gerust eens bij stilstaan dat deze plant heel wat meer te bieden heeft dan een romantisch kerstmomentje.


Bronnen: