Een windhoos ken je, maar een waterhoos?

Het lijkt op een tornado, maar dan boven water. Maar waar tornado’s geassocieerd worden met heel zware onweersbuien, kan een waterhoos al ontstaan tijdens een gewone regenbui. Al wil dat niet zeggen dat het minder spectaculair is.

Wat is een waterhoos?

Een waterhoos is een trechtervormige slurf onder een wolk. Deze snel om zijn as draaiende luchtkolom ontstaat boven open water, zoals een meer, zee of oceaan. Zodra de slurf het wateroppervlak raakt en het water opzuigt, spreken we van een waterhoos. Je ziet dan een kronkelende trechter van water die de aarde met de lucht verbindt.

Hoe ontstaan waterhozen?

Lekker warm water én een koude bovenlucht: dat is de ideale setting voor een waterhoos. Die ontstaat immers door het temperatuurverschil tussen de warme lucht aan het wateroppervlak en de zeer koude lucht op enkele kilometers hoogte. Daardoor zal de lucht snel stijgen. De stijgende lucht onder het wolkendek heeft een aanzuigeffect op de lucht dicht bij het watervlak. Die stroomt al cirkelend en met een grote kracht naar boven. Uiteindelijk wordt de hoos zichtbaar, wanneer de lucht bij het opstijgen snel afkoelt en de aanwezige waterdamp condenseert. Zo vormt zich de typische trechtervormige slurf.

Zijn waterhozen gevaarlijk?

Waterhozen zien er spectaculair uit, maar zijn relatief onschuldig. Al kunnen ze met windsterktes van soms meer dan 100 kilometer per uur wel schade berokkenen aan boten. Die blijven dus best even uit de buurt. Meestal houdt zo’n waterhoos het maar een paar minuten uit. Ook aan wal raakt ze niet ver. Soms raast ze nog even over het strand, maar aan land verliest de waterhoos al snel haar kracht. Alleen in erg uitzonderlijke gevallen blijft ze voldoende sterk om ook langs de kust schade aan te richten.

Kunnen we waterhozen voorspellen?

In het echt ziet de waterhoos er indrukwekkend uit, maar voor de meteoroloog die de weerpatronen op grotere schaal bekijkt, is ze maar heel klein. Dat maakt ze ook erg moeilijk te voorspellen. Aangezien we de weersomstandigheden kennen die tot een waterhoos kunnen leiden, kunnen weerkundigen wel aangeven wanneer de kans erop het grootst is. Aan onze Belgische kust is dat in het tweede deel van de zomer en het vroege najaar. Dan is de zee helemaal opgewarmd en het temperatuurcontrast met de koude bovenluchten het grootst. Ideaal voor een indrukwekkende waterhoos.