Hoe klonk de T. rex?

Zingen zoals je gebekt bent.
Roooaaaar. Dino’s grommen en brullen angstaanjagend in films, maar we hoorden ze natuurlijk nooit in het echt: klonken ze wel zo indrukwekkend en luid? Wetenschappers legden hun oor te luisteren.
Shutterstock 509463667

Welk geluid maakten dinosaurussen? Die vraag is niet zo gemakkelijk te beantwoorden. Omdat het om uitgestorven dieren gaat, moeten wetenschappers zich baseren op fossielen en de nauwste verwanten van de dino’s: vogels en krokodillen. Maar hindernis één: de stem van gewervelde dieren wordt bepaald door zacht weefsel — zoals het strottenhoofd — en omdat dit snel vergaat, zijn er zelden fossielen. En hindernis twee: vogels en krokodillen maken wel erg uiteenlopende geluiden. Toch laten wetenschappers zich hier niet door tegenhouden: verschillende paleontologen bogen zich al over het vraagstuk en kwamen met enkele mogelijke antwoorden.

Zo stil als een muis

Om het stemgeluid van de dino te achterhalen, focuste de Amerikaanse paleontoloog Phil Senter van de Fayetteville State University in Noord-Carolina zich op het verschil in stemproductie tussen krokodillen en vogels. De eerste vocaliseren via hun strottenhoofd, maar vogels gebruiken daarvoor de syrinx. Twee totaal verschillende organen, waardoor Senter besluit dat de productie van stemgeluiden bij beide groepen onafhankelijk van elkaar evolueerden. Dat zou betekenen dat hun gemeenschappelijke voorouder — die ook de voorouder van de dinosaurussen is — geen van beide organen had. Misschien maakten de dino’s dus helemaal geen geluid. 

Trompetteren als olifanten

Andere wetenschappers menen dan weer dat ook dinosaurussen een vermogen om te vocaliseren ontwikkelden. Daarvoor kijken ze naar de specifieke bouw van sommige dino’s, zoals Parasaurolophus. De lange holle kam op hun hoofd, die bij de neusgaten start, zou wel eens een klankkast kunnen geweest zijn. Die leek wat op een trombone. Maar klonk hij ook als een trombone?

Koeren als een duif

Onlangs publiceerde een groep wetenschappers nog een andere hypothese. Ze ontdekten dat een grote groep vogels met een gesloten bek kan koeren. Het geluid wordt dan gemaakt door de slokdarm of de huid in de hals. Verder suggereerden de resultaten van hun onderzoek dat deze stemproductie-met-gesloten-bek ook bij dino’s voorkwam. Of anders gezegd: het kan wel eens zijn dat een imposant roofdier als T. rex koerde als een duif.