Hoe mayonaise dierenlevens kan redden

Begin 2021 veroorzaakte een lekkende olietanker een ecologische ramp voor de kust van Israël. Meer dan duizend ton olie spoelde, over een lengte van 160 kilometer, aan op de stranden.

Ramp boven en onder water

Olielekken zijn in de eerste plaats vooral verwoestend voor de dieren die aan de oppervlakte van de oceaan leven. Omdat de hydrofobe (waterafstotende) olie blijft drijven, komen zeevogels en schildpadden er snel mee in aanraking. Maar daaropvolgend wordt ook het leven onder water aangetast: de olie op het water zal afbreken tot er enkel nog teerballen overblijven die naar de zeebodem zinken en daar schade toebrengen aan de onderzeese fauna en flora.

Besmeurde zeeschildpadden

In de eerste dagen na de olieramp spoelden er aan de Israëlische kust dan ook heel wat met olie besmeurde schildpadden aan. Die werden meteen naar het Sea Turtle Rescue Center in Michmoret gebracht, waar ze de teer uit de neusgaten en ogen van de diertjes haalden, zodat die weer konden ademen en zien. Al waren de beestjes zo nog niet gered, want ook het spijsverteringsstelsel van de zeeschildpadden zat vol met de giftige stof.

Gered met … mayonaise

Om de teer uit het spijsverteringsstelsel van de zeeschildpadden te verwijderen vonden de medewerkers van het reddingscentrum een interessant ​‘geneesmiddel’: eerst dienden ze de schildpadden plantaardige olie toe die de teer verdunt, om hen daarna lepeltjes mayonaise — jep, de saus — te voederen. De mayonaise verdunde de teer nog verder en verwijderde de substantie ook van de zijkanten van de maag en darmen.

Hoe werkt het?

Mayonaise als medicijn mag dan een vreemde keuze lijken, het is wel een slimme. Mayonaise is immers een ​‘emulsie’: het bevat zowel hydrofobe deeltjes, die zich niet met water kunnen mengen, als hydrofiele deeltjes, die zich wel met water kunnen mengen.

Dé manier om komaf te maken met de teer, want de hydrofobe deeltjes van de mayonaise vermengen zich met de eveneens hydrofobe teer, terwijl de hydrofiele deeltjes zich mengen met het water in het spijsverteringsstelsel van de zeeschildpad. Dat zorgt ervoor dat de teerbolletjes dunner worden, waardoor ze makkelijker door het spijsverteringsstelsel bewegen en uit de schildpad verdwijnen.

Behulpzaam én voedzaam

Een extra voordeel aan de mayonaise? De populaire saus bevat vetten en eiwitten. Zo krijgen de zeeschildpadden toch wat voedingsstoffen binnen, want de eerste dagen mogen ze geen vast voedsel eten. Dat kan immers een klomp vormen met de teer en verstoppingen in het spijsverteringsstelsel veroorzaken.

De schildpadjes moeten dus even op een mayonaise-dieet!