Waarom je brein niet aan donuts kan weerstaan...

Het zit in ons oer-DNA!
De donut — een rond gefrituurd broodje met een gat in — is lekker vettig, mierzoet … en haast onmogelijk om te weerstaan. Waarom lijken we er maar niet af te kunnen blijven?
Shutterstock 766032385

Niet alleen cartoon-figuur Homer Simpson heeft een onstilbare honger naar donuts. Als we eerlijk zijn, lijkt de grote meerderheid maar moeilijk neen’ te kunnen zeggen tegen deze zoetigheid. Een onderzoekster aan de universiteit van Yale en haar collega’s zochten uit hoe dat komt.

Combo koolhydraten-vetten’ maakt blij

De wetenschappers verzamelden enkele vrijwilligers met knorrende magen en scanden hun hersenactiviteit terwijl ze hen foto’s van eten – met hetzelfde aantal calorieën — lieten zien. De ene keer toonden ze voeding met een hoog koolhydraatgehalte, zoals snoep. De andere keer met een hoog vetgehalte, zoals kaas. En dan met een hoog koolhydraat- én vetgehalte, zoals donuts. 

Toen de wetenschappers de hersenscans naast elkaar legden, merkten ze dat de combo koolhydraten-vetten een enorme activiteit in het striatum — het beloningscentrum van onze hersenen — teweegbracht. Dat zorgt ervoor dat er een grote lading van de feel good-stof dopamine wordt afgegeven.

Dubbele hersensignalen

Dat we zo hevig reageren op vet- en koolhydraatrijk voedsel kan volgens de wetenschappers betekenen dat we in onze hersenen twee afzonderlijke systemen hebben die voedsel evalueren. Dat zou afstammen uit de tijd dat we nog jagers-verzamelaars waren en enkel natuurlijk voedsel tegenkwamen: de ene keer rijk aan koolhydraten, de andere keer rijk aan vetten, maar nooit de combinatie. 

Nu de combo koolhydraten-vetten wel geproduceerd wordt, zou er een signaal naar beide hersensystemen tegelijkertijd gaan. Daardoor treedt er een grotere hersenactiviteit op en wordt er een grotere hoeveelheid dopamine geproduceerd. En precies dat maakt het voedsel zo onweerstaanbaar.

Meer eten dan nodig

De mens is trouwens niet de enige die in de donut-val trapt. Een eerder onderzoek bij knaagdieren toonde aan dat de beestjes perfect hun calorie-inname onder controle kunnen houden als je ze enkel voedsel voorschotelt dat ofwel koolhydraten, ofwel vetten bevat. Maar schuif je hen de combo koolhydraat-vetten onder de neus? Dan vliegen ze erop af en eten ze meer dan eigenlijk nodig is.