Leentjebuur bij de natuur: wat is biomimicry?

Slimme biologische ideeën overnemen en omzetten naar nuttige oplossingen voor de mens. Die aanpak heet biomimicry en onderzoekers, ontwerpers, architecten en designers hanteren die vaker dan je denkt. Zo tonen deze 5 clevere uitvindingen.

1. Efficiëntere windturbines dankzij walvissen

Een bultrugwalvis kan wel een indrukwekkende 40 ton wegen. En toch is het een van de meest elegante zwemmers die de zeewereld rijk is. Onderzoekers ontdekten dat de walvis het maximale uit zijn enorme lijf haalt dankzij de hobbelige uitsteeksels aan de voorkant van zijn vinnen. Die verbeteren zijn hydrodynamica. En dat inspireerde het bedrijf WhalePower om windturbines te ontwikkelen waarvan de wieken lijken op de hobbelige borstvin van de bultrug. Hierdoor daalt hun weerstand en verhoogt hun efficiëntie. De WhalePower-windturbines zouden dan ook 20% meer energie opwekken dan hun gladde broertjes.

2. Handige robots dankzij het dierenrijk

Om robots te ontwikkelen die de mens zo goed mogelijk kunnen helpen, kijken ontwikkelaars maar wat graag naar de natuur. Die leert hen de technieken om een robot vlot te laten lopen, klimmen, zwemmen of zelfs vliegen. Zo bestaan er robots die vliegen als een libelle, glijden als een slang of apporteren als een hond. In Maleisië werd zelfs een robot met eendenpoten ontwikkeld, zodat hij kan ploeteren in de modder en zwemmen in het water.

3. Energiezuinige gebouwen dankzij termietenheuvels

Termietenheuvels worden wel eens wonderen genoemd, en dat is geen overdrijving. De constructies van aarde worden soms wel zes meter hoog. Hoewel ze voorkomen op snikhete plaatsen, blijft de temperatuur binnenin koeler doordat er dag en nacht verse lucht doorstroomt. Architect Mick Pearce liet zich voor het ontwerp van het Eastgate Centre in Zimbabwe inspireren door dat ingenieuze ventilatiesysteem. Hierdoor verbruikt het gebouw vandaag maar liefst 35% minder energie dan een klassiek gebouw van die omvang.

4. Stille hogesnelheidstrein dankzij ijsvogels

De Japanse hogesnelheidstrein ​‘de Shinkansen Bullet’ — die zijn naam dankt aan zijn vorm en snelheid — giert tegen 300 kilometer per uur door tunnels. Heerlijk snel, maar lastig genoeg ook ontzettend luid: de trein drukt door zijn snelheid de lucht in de tunnel samen, waardoor er bij het verlaten van de koker steeds een enorme knal klinkt. De oplossing? Die vonden de ingenieurs bij de ijsvogel. Wanneer die een duik neemt, snijdt hij door het water zonder te spatten. En dus kreeg de voorkant van de trein de vorm van een ijsvogel-kop. Het resultaat: de trein werd niet alleen stiller, hij verbruikt nu ook 15% minder elektriciteit en rijdt 10% sneller.

5. Supersterke tape dankzij gekko’s

Heb je al eens een gekko zien klimmen? Hij klautert met gemak een verticale muur op. Dat lukt hem o.a. dankzij microscopisch kleine haartjes op zijn tenen. Die creëren een aantrekkingskracht tussen de tenen en de muur, waardoor de gekko goed blijft hangen, maar tegelijk zijn poot ook gemakkelijk weer kan optillen om voort te bewegen. Die techniek kopieerden onderzoekers van de universiteit van Massachusetts om een verwijderbare tape mét superkrachten te ontwikkelen — de Geckskin. De tape plakt probleemloos een gewicht van 300 kilo vast en kan hergebruikt worden zonder zijn kracht te verliezen.

Biomimicry: de natuur als uitvinder

De term biomimicry werd in 1997 populair door de Amerikaanse biologe Janine Benyus in haar boek ​‘Biomimicry, innovation inspired by nature’. Ontdek welke geniale oplossingen zij allemaal in de natuur ontdekte: