Linkshandig: een vloek of een zegen?

(On)handig
Ongeveer 10% van de wereldbevolking is linkshandig. In een wereld die gemaakt lijkt door — én voor — rechtshandigen hebben zij het niet altijd even gemakkelijk. Soms worden die lefties uitzonderlijke genieën genoemd, maar even vaak onhandig’. Hoe zit het nu: is linkshandigheid een afwijking of een gave?
Schermafbeelding 2020 09 29 om 14 01 31

Wat maakt je linkshandig?

De precieze reden waarom je links- of rechtshandig bent, is nog onbekend. Het heeft deels te maken met erfelijkheid, deels met omgevingsfactoren. Die laatste hebben een grotere invloed dan lang werd gedacht. Hoewel er een tiental genen elk een stukje toe bijdragen, is hun genetische invloed op de handvoorkeur minder dan 25%. Twee rechtshandige ouders kunnen dus perfect een linkshandig kind hebben — of omgekeerd.

Meer dan een schrijfhand

Linkshandigheid draait trouwens om meer dan enkel je handvoorkeur. Linkshandigen hebben ook een andere verdeling van de functies over hun hersenhelften. Zo toont ongeveer 90% van de rechtshandigen de meeste activiteit in hun linkerhersenhelft wanneer ze taal-opdrachten uitvoeren, terwijl dat maar bij 65% van de linkshandigen zo is. En kijkt een rechtshandige naar een foto? Dan verwerkt hij de details ervan in zijn linkerhersenhelft, terwijl een linkshandige dat in zijn rechterhersenhelft doet.

Niet slimmer en creatiever

Omdat linkshandigen leven in een rechtshandige wereld, moeten ze zich al op jonge leeftijd leren aanpassen. Knoeien met een tegenhandse’ schaar of blikopener, een horlogeknopje dat aan de verkeerde kant staat, een vulpen die vegen achterlaat, … Allemaal zaken waarmee een linkshandige moet leren omgaan, waardoor vaak wordt gezegd dat linkshandigen creatiever en intelligenter zijn. Maar — sorry lefties — daar is geen wetenschappelijk bewijs voor. Al is het omgekeerde ook niet bewezen: linkshandigen zijn niet dommer of onhandiger dan rechtshandigen.

Snellere reacties

Testen bij rechtshandige mensen tonen dat vrouwen minder snel reageren op visuele prikkels dan mannen. Maar doen we dezelfde testen bij linkshandige mensen? Dan reageren de vrouwen even snel als de mannen. Dat komt mogelijk doordat ze meer hun rechterhersenhelft gebruiken, die betrokken is bij ruimtelijke acties.

Beter beschermd tegen beroertes

Wetenschappers hebben vermoedens dat linkshandigheid je kan beschermen tegen bepaalde gevolgen van een beroerte. Want anders dan rechtshandigen spreiden linkshandigen hun hersenfuncties vaker over beide hersenhelften. Als een beroerte een hersenhelft beschadigt, verliezen ze dus mogelijk maar een deel en niet de volledige functie, zoals een rechtshandige riskeert. 

Betere sporters

Tenslotte hebben linkshandigen in sommige sporttakken, zoals bij tennis of contactsport, een streepje voor op hun rechtshandige opponenten. Ze schatten beter in wat hun tegenstander gaat doen en spelen zelf dan weer onvoorspelbaarder. 1 — 0 voor de leftie dus.