Waarom spat dat laatste kneepje ketchup alle kanten uit?

Je kent het ongetwijfeld wel: lang schudden met een fles ketchup om er het laatste restje uit te halen, om dan de saus eruit te zien spatten, met veel geknoei tot gevolg. Enkele wetenschappers van de Universiteit van Oxford zochten uit waardoor dit komt én hoe we dit voortaan kunnen vermijden.

Saus-snelheid

Als je in een plastic sausfles knijpt, drukt de lucht aan de bovenkant van de fles samen als een veer. Zo ontstaat er een neerwaartse kracht die de vloeistof naar buiten duwt. Ondertussen wordt die neerwaartse kracht tegengewerkt door de stroperigheid (of de ​“weerstand”) van de ketchup tegen de wanden van de fles. De verhouding tussen die neerwaartse kracht en de weerstand bepaalt de snelheid waarmee de saus uit de fles stroomt.

In balans

Om de saus vlot en netjes uit de fles te laten stromen, moeten de neerwaartse kracht en de weerstand in balans zijn. Raakt de saus echter op? Dan vermindert de weerstand. Tegelijk kan de lucht wel nog zijn kracht in de strijd gooien… en spettert het laatste beetje saus eruit.

Uit het onderzoek van de Britse wetenschappers blijkt dat ook bij een vollere fles het minste detail al kan leiden tot geknoei. Zelfs als je iets te hard knijpt, krijg je gespetter in plaats van een constante vloeistofstroom. Je moet dus steeds langzaam knijpen in de fles.

Spuitmonden

Naast zachtjes knijpen stellen de onderzoekers voor dat fabrikanten ook hun flessendoppen aanpassen. Tegenwoordig zitten er immers vaak rubberachtige ventielen op. Die mogen dan wel lekken helpen voorkomen, ze vergroten op het einde wel het ​‘spetterprobleem’, omdat ze je dwingen om een bepaalde druk op te bouwen nog voor de saus kan ontsnappen. De spuitmonden breder maken of de ventielen helemaal verwijderen zou dus beter zijn.

Tot het zover is, kan je maar best de dop eraf draaien en dan — langzaam — het laatste restje ketchup uit de brede flessenhals knijpen. Het zal je heel wat opkuiswerk besparen.