Stotteren als een superster!

Wist je dat je meer dan 100 spieren nodig hebt om te kunnen spreken? Die worden, via je zenuwbanen, aangestuurd door je hersenen. Soms loopt er iets mis in de samenwerking tussen hersenen, zenuwen en spieren. De woorden zitten dan wel in je hoofd, maar je krijgt ze niet vlot uitgesproken. Je stottert.

Ongewild onderbroken

Als je stottert, onderbreek je — totaal ongewild — de woorden die je aan het zeggen bent. Dat kan gebeuren door lettergrepen of klanken te herhalen (bijvoorbeeld bo-bo-boterham) of door klanken te verlengen (zoals boooooot), maar het kan ook dat je spreekspieren blokkeren, waardoor je een paar seconden helemaal niets zegt. 

Verschil in de hersenen

In de jaren ​‘80 ontdekten Amerikaanse neurologen dat mensen die stotteren een ongewone opbouw van hun hersenstructuren hebben. Bij vlotte praters is één hersenhelft dominant voor taal en spraak — meestal is dat de linker. Bij mensen die stotteren zijn er spraakcentra in beide hersenhelften. 

Stotter-genen

Stotteren kan een genetische basis hebben: veel mensen die stotteren, hebben iemand in de familie die ook stottert of dit heeft gedaan. Maar ook als er niemand in je omgeving stottert, kun je er aanleg voor hebben. Onderzoekers geloven dat er ​‘stotter-genen’ bestaan die de kans op stotteren vergroten. 

Meer mannen

Er zijn maar liefst drie tot vier keer meer mannen dan vrouwen die stotteren. Dat komt omdat waarschijnlijk ook groeihormonen, zoals het belangrijke mannelijke geslachtshormoon ​‘testosteron’, mee aan de basis van stotteren liggen. Daardoor zijn jongens dus al meteen biologisch benadeeld.

Stressy sprekers

Hoewel stress niet de oorzaak van stotteren is, werkt het de spraakstoornis wel in de hand. Zo kunnen reacties van luisteraars, zoals onderbreken of goedbedoelde raad geven, stress uitlokken en het probleem verergeren. En niet alleen stress, maar ook positieve opwinding (bv. een tripje naar het pretpark) kan een piek in stotteren veroorzaken.

Het podium op

Veel mensen die stotteren zoeken naar alternatieve manieren om zich uit te drukken. Ze oefenen dan ook vaak artistieke beroepen uit: ontwerper, kunstenaar, schrijver … maar ook acteur of zanger.

Er zijn dan ook heel wat beroemde stotteraars. Zoals Bruce Willis, Nicole Kidman, Samuel L. Jackson, Emily Blunt, Ed Sheeran, Kendrick Lamar… en dichterbij huis: Jan Decleir, Bart Peeters en Arno. Wie stottert verkeert dus in creatief gezelschap.