Groener koelen, kan dat?

Hoe werkt een koelkast? Simpel gezegd werkt ze door een vloeistof, een koudemiddel, te verdampen. Voor dat verdampen is warmte nodig en die wordt onttrokken aan de binnenkant van de koelkast. Zo wordt die lekker fris. Die koudemiddelen zijn jammer genoeg niet zo onschuldig. Aanvankelijk werd er ammoniak of zwaveldioxide gebruikt, later chloorfluorkoolstofverbindingen (CFK’s) en tegenwoordig fluorkoolwaterstoffen (HFK’s). Toch zijn ook die laatste nog altijd schadelijk voor onze planeet.

We hebben dus nood aan een koelkast die ons voedsel op een efficiënte en veilige manier kan koelen, zónder daarbij het klimaat te schaden. En die zouden Amerikaanse onderzoekers wel eens gevonden kunnen hebben.

Koelen met ionen

De nieuwe methode wordt ​‘ionocalorische koeling’ genoemd. Ze maakt gebruik van de manier waarop warmte wordt opgeslagen of vrijgegeven als een materiaal van fase verandert – denk bijvoorbeeld aan de overgang van vast ijs naar vloeibaar water. Als iets smelt, wordt warmte onttrokken uit de omgeving. Als iets bevriest of stolt, wordt warmte afgegeven.

Het nieuwe koelsysteem kan een materiaal doen smelten door het te omringen met geladen deeltjes of ​‘ionen’, die afkomstig zijn van een zout. Daarbij onttrekt het dus warmte. Het kan het ook weer doen stollen door die ionen te verwijderen. Dan komt de warmte weer vrij.

Traag en groot

Ionocalorische koeling is alvast een veelbelovende nieuwe methode: ze is niet alleen efficiënt en veilig, maar ook milieuvriendelijk en mogelijk zelfs koolstofnegatief. Allemaal pluspunten, al is er een ​‘maar’: het eerste prototype werkte erg traag en had een kleiner koelvermogen dan onze huidige koelkasten. Daardoor zou een ionocalorische koelkast groter worden dan een gewoon exemplaar. Maar de onderzoekers geloven alvast dat deze nadelen weggewerkt kunnen worden na verder onderzoek. Cool, toch?!