Wat heb je nodig?
- Eieren
- Eierdopjes
- Plateau
- Voorwerpen om op het plateau te zetten (melkbrikken, pakken suiker, pakken bloem, suikerklontjes, …)
- Weegschaal
Aan de slag!
Stap 1: Plaats drie eieren (in een dopje) in een driehoek op tafel.
Stap 2: Zet een plateau op de eieren.
Stap 3: Zet nu voorzichtig telkens meer massa op de plateau. Wanneer gaan de eitjes breken, denk je?
Stap 4: Breken de eitjes? Weeg dan het plateau en alles wat er op staat. Hoeveel massa is dit per ei?
Wat gebeurt er?
Pas bij meer dan 2,5 kg per ei gaan de eieren stuk!
Hoe zit dat?
Eieren zijn sterk. Gelukkig maar, want ze moeten jong vogelleven beschermen als het ei gelegd wordt en als de moedervogel er wekenlang op broedt. Dat eieren zo sterk zijn, ligt aan hun typische vorm. De ei-vorm wordt ook wel‘ovaal’ genoemd, naar het Latijnse woord voor ei: ovum.
Dat eieren zo sterk zijn, merk je als je er eentje probeert stuk te knijpen met je blote hand – in de lengte tussen duim en wijsvinger. Hoe komt dat? Omdat de boogvorm van de eierschaal ervoor zorgt dat de kracht die je uitoefent verdeeld wordt over de hele schaaloppervlakte. En die kan wel wat hebben.
Hoeveel precies? Dat kan je met deze proef uittesten. We gebruiken drie eieren om het gewicht optimaal evenredig te kunnen verdelen over de eieren. Je kan 2,5 tot 3 kg per ei toevoegen op de plateau. Dat is ongeveer de massa van een flinke kip.
Een ei is dus supersterk, maar toch kan een klein kuikentje het breken. Dat komt omdat een plotse kracht geconcentreerd op één punt (bijvoorbeeld de slag van een mes, de rand van een pan, het pikken van een kuiken) een ei heel fragiel maakt. Een kip kan er dus makkelijk op zitten, maar het kleinste kuiken kan toch het ei kapot pikken.
Je kan een eierdoos dus met een gerust hart onderaan de boodschappentas plaatsen, zolang je ervoor zorgt dat het gewicht erop netjes verdeeld wordt.
Waar kom je dit nog tegen?
Een boogvorm gelijkaardig aan die van eieren zien we ook terugkomen bij zogenaamde boogbruggen. Ga je op zo’n brug staan, dan vangt de boog jouw gewicht op. Jouw gewicht drukt op de brug, maar die drukkracht wordt gelijkmatig naar links en rechts verdeeld. Uiteindelijk vangen de steunpunten (de zijkanten van de brug) alles op.
Ben je leerkracht?
Na dit proefje ben je weer een stap dichter bij de realisatie van enkele ontwikkelingsdoelen en/of eindtermen:
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht