Wat heb je nodig?
- Emmer
- Breekmes of boor
- Groot stuk stevig plastic: vuilniszak, douchegordijn
- Ducttape
- Plastic bekertjes
- (Rookmachine)
Aan de slag!
Stap 1: Maak in de bodem van de emmer een groot cirkelvormig gat, met een diameter van ongeveer 10 cm. Dat kan je doen met een breekmes, een boor of ander materiaal. Wees voorzichtig en vraag indien nodig hulp aan een volwassene. Waarom moet het gat zo groot zijn, denk je?
Stap 2: Leg het stuk plastic over de grootste opening van de emmer en knip de randen af zodat je een cirkel hebt die overal 10 cm over de rand van de emmer hangt.
Stap 3: Span het stuk plastic over de opening met ducttape. Doet dit je aan een muziekinstrument denken?
Stap 4: Plaats een plastic bekertje op het hoofd van een vriend(in) en laat je vriend(in) aan de andere kant van de kamer plaatsnemen. Richt de emmer op het bekertje en sla vervolgens hard met je hand op het plastic vel.
Van hoeveel meter afstand kan jij het bekertje omverblazen?
Wat gebeurt er?
Als je tegen het plastic vel slaat, zet je de lucht in de emmer in beweging. Er komt een onzichtbare luchtstroom door het gat naar buiten.
Hoe zit dat?
In dit experiment maak je een vortex of wervel. Dat is een draaiende beweging in de lucht. Als je een rookmachine hebt, kan je de emmer vullen met mist en zie je beter wat er gebeurt.
Door tegen het plastic te slaan, zet je de lucht in de emmer in beweging en komt er een luchtstroom door het gat naar buiten. Aan de rand van het gat wrijven de luchtdeeltjes tegen de emmer. Daardoor remt de lucht aan de rand van de emmer een beetje af en beweegt die iets trager. In het midden van het gat heb je die wrijving niet en stroomt de lucht sneller. Door de combinatie van die traag bewegende lucht aan de rand en de snel bewegende lucht in het midden, ontstaat er een vortex in de vorm van een ring of donut. Eentje met érg weinig calorieën!
Waar kom je dat nog tegen?
Niet alle vortexen hebben de vorm van een ring of een donut. Een tornado is ook een vortex, maar dat is een lange slurf. Die ontstaat in de lucht.
Een vortex kan ook in water ontstaan. Denk maar aan een draaikolk.
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht
- Terug naar overzicht